Co badanie dna oka mówi o zdrowiu ogólnym pacjenta?

Badanie dna oka, czyli oftalmoskopia, to jedno z podstawowych i najważniejszych badań w okulistyce. Choć kojarzy się głównie z diagnostyką chorób wzroku, w rzeczywistości jest niczym okno, przez które lekarz może zajrzeć w głąb naszego organizmu. Dno oka to jedyne miejsce w ciele człowieka, gdzie można bezinwazyjnie obserwować stan naczyń krwionośnych i nerwu wzrokowego w czasie rzeczywistym. To dlatego zmiany w jego obrębie mogą być pierwszym, cennym sygnałem świadczącym o rozwoju poważnych chorób ogólnoustrojowych.

Choroby cywilizacyjne pod lupą okulisty

Cukrzyca i nadciśnienie tętnicze to schorzenia, które przez długi czas mogą rozwijać się bezobjawowo, siejąc spustoszenie w organizmie. Często to właśnie okulista jest pierwszym lekarzem, który zauważa ich skutki.

• Cukrzyca - podwyższony poziom cukru we krwi uszkadza drobne naczynia krwionośne w całym ciele, w tym te znajdujące się w siatkówce. Podczas badania dna oka lekarz może dostrzec charakterystyczne zmiany, takie jak mikrotętniaki, drobne krwotoki czy wysięki. Ten zespół objawów, nazywany retinopatią cukrzycową, jest poważnym powikłaniem cukrzycy, które nieleczone może prowadzić do utraty wzroku.
• Nadciśnienie tętnicze - wysokie ciśnienie krwi prowadzi do zwężenia i stwardnienia tętniczek siatkówki. W badaniu widoczne są zmiany w ich przebiegu, a w bardziej zaawansowanych stadiach również obrzęki, krwotoki czy uszkodzenie nerwu wzrokowego.

Co nerw wzrokowy mówi o Twoim mózgu?

Tarcza nerwu wzrokowego to miejsce, w którym nerw wzrokowy łączy się z gałką oczną. Jest ona niejako "przedłużeniem" mózgu, a jej wygląd może dostarczyć cennych informacji na temat stanu ośrodkowego układu nerwowego. Obrzęk tarczy, nazywany tarczą zastoinową, może być sygnałem podwyższonego ciśnienia wewnątrzczaszkowego, którego przyczyną bywają guzy mózgu czy stany zapalne. Z kolei bladość i zanik nerwu wzrokowego mogą wskazywać na choroby demielinizacyjne, takie jak stwardnienie rozsiane.

Od serca po krew – co jeszcze widać na dnie oka?

Lista schorzeń, które mogą manifestować się na dnie oka, jest znacznie dłuższa. Zator w tętnicy siatkówki może być pierwszym sygnałem problemów kardiologicznych i zwiastunem podwyższonego ryzyka udaru mózgu. Zmiany w naczyniach mogą również świadczyć o zaawansowanej miażdżycy. Ponadto choroby krwi takie jak białaczka czy niedokrwistość mogą objawiać się charakterystycznymi krwotokami, a schorzenia reumatologiczne – stanami zapalnymi naczyń.

Regularne, profilaktyczne badanie dna oka jest zatem niezwykle ważnym elementem dbania nie tylko o wzrok, ale o cały organizm. Pozwala na wczesne wykrycie wielu poważnych chorób, co znacząco zwiększa szanse na skuteczne leczenie.