Badanie dna oka

Oftalmoskopia, czyli badanie dna oka to podstawowe badanie okulistyczne o dużym znaczeniu diagnostycznym. Pozwala ono nie tylko na dostarczenie informacji o stanie oczu, lecz także wiele mówi na temat funkcjonowania całego organizmu. Regularne wizyty u okulisty pozwalają zadbać o narządy wzroku zwłaszcza przy pierwszych objawach pogorszenia widzenia. Jak wygląda analiza dna oka i jak się do niej przygotować?

Jak wygląda badanie dna oka?

Badanie dna oka to jedna z podstawowych procedur okulistycznych, jaką wykonujemy w naszych placówkach w Rybniku i Gliwicach. Przed wykonaniem oftalmoskopii źrenicę rozszerza się kroplami Tropicamid, które zawierają preparat z atropiną. Przez kilka godzin po aplikacji takich kropli ograniczone jest widzenie, szczególnie z bliska, dlatego na zabieg warto zabrać osobę towarzyszącą. Zalecenie to wynika z faktu, że przez kilka godzin po podaniu kropli niemożliwe jest prowadzenia samochodu ze względu na problemy z prawidłowym widzeniem. Warto mieć także ze sobą okulary przeciwsłoneczne, ponieważ oczy po podaniu kropli przez kilka godzin będą bardzo wrażliwe na światło.

Trzeba pamiętać, że zarówno pacjenci, którzy cierpią na jaskrę, jak i ci, w których rodzinie odnotowano przypadki tej choroby, powinni bezwzględnie poinformować o tym specjalistę. W takiej sytuacji bowiem nie podaje się kropli – mogłyby one powodować niebezpieczny wzrost ciśnienia śródgałkowego.

W centrum okulistycznym Pryzmat stosujemy 3 metody badania dna oka: za pomocą wziernika ocznego, przy użyciu soczewki skupiającej o dużej sile oraz z zastosowaniem nowoczesnego urządzenia, jakim jest funduskamera (pozwala wykonać zdjęcia dna oka). Wszystkie wykorzystywane przez nas sposoby są całkowicie bezpieczne. Wykonują je lekarze z wieloletnim doświadczeniem.

  • Badania dna oka za pomocą wziernika ocznego – wziernik oczny zwany oftalmoskopem pozwala na wziernikowanie bezpośrednie. Do oka pacjenta kierowane jest światło, które pozwala dokładnie obejrzeć dno oka. Badanie wykonywane jest najczęściej za pomocą soczewki Volka przy lampie szczelinowej, co umożliwia bardzo dokładną ocenę głębokich warstw gałki ocznej. Światło dociera bowiem do siatkówki, nerwu wzrokowego, plamki żółtej oraz drobnych naczyń krwionośnych.
  • Badania dna oka przy użyciu soczewki skupiającej – jest to metoda oftalmoskopii pośredniej. Wykonuje się ją za pomocą soczewki skupiającej o bardzo dużej mocy. Dzięki niej okulista może zobaczyć z odległości powiększony i odwrócony obraz dna oka.
  • Badania dna oka za pomocą funduskamery – jest to najnowocześniejsza metoda wykorzystująca urządzenie, które pozwala na wykonanie kolorowego zdjęcia dna oka. Dzięki niemu można przeprowadzić bardzo szczegółową diagnostykę. Do największych zalet tego postępowania medycznego poza jego dokładnością, należy również brak konieczności podania kropli rozszerzających źrenicę. Warto jednak wiedzieć, że metoda ta może być stosowana jedynie u osób o źrenicy większej niż 2,5 mm.

Jakie choroby można wykryć dzięki badaniu dna oka?

Badania dna oka pozwala wykryć choroby narządu wzroku, ale także choroby układu krwiotwórczego i ogólnoustrojowe. Dzięki temu postępowaniu medycznemu można zdiagnozować poważne choroby błony naczyniowej i siatkówki (zwyrodnienia, zapalenia, nowotwory), a także schorzenia nerwu wzrokowego. Oprócz tego dzięki badaniu możliwe jest wykrycie chorób układu krwionośnego (w tym białaczki czy niedokrwistości), jak również miażdżycy, cukrzycy czy zmian związanych ze wzrostem ciśnienia wewnątrzczaszkowego.

Badanie ciśnienia dna oka pozwala wykryć wszelkie nieprawidłowości, które mogłyby mieć negatywny wpływ na wzrok. Szczególnie niebezpieczne jest nadciśnienie dna oka, dlatego też bardzo ważna jest wczesna diagnostyka.

Jak często należy wykonywać badania dna oka?

Systematyczne badania dna oka pozwala kompleksowo zadbać o wzrok. Badanie to należy regularnie przeprowadzać w przypadku takich chorób, jak: cukrzyca, nadciśnienie tętnicze, miażdżyca, ponieważ pozwala monitorować postęp schorzeń. Jeśli chodzi o częstotliwość wykonywania badania, zaleca się, aby wykonywać je raz na trzy lata przed osiągnięciem 40 roku życia. Osoby pomiędzy 40. a 50. rokiem życia powinny wykonywać je raz na dwa lata, a po 50. roku życia – raz w roku.

Warto pamiętać, że regularne konsultacje okulistyczne są wskazane w każdym wieku. Badanie dna oka umożliwia nie tylko wykrycie poważnych zmian w obrębie narządów wzroku, lecz także pozwala na wczesne zdiagnozowanie niektórych bardzo poważnych schorzeń, które mogą stanowić zagrożenie życia.

Badanie dna oka u dzieci

Badanie dna oka zalecane jest także wszystkim wcześniakom, w pierwszym miesiącu życia. Zaleca się, aby przeprowadzić je w pierwszym miesiącu życia, następnie zaś w 8. i 12. Tygodniu. Badanie pozwala na wczesne wykrycie retinopatii wcześniaczej i jej skuteczne leczenie. Oftalmoskopię wykonuje się również u dzieci z zezem oraz tych, u których w rodzinie występował siatkówczak lub inne schorzenie narządu wzroku.

Badanie dna oka u kobiet w ciąży

Czy kobiety w ciąży powinny decydować się na takie badanie? Nie ma żadnych przeciwwskazań, jakie mogą negatywnie wpłynąć na płód. Badania dna oka w ciąży jest wręcz zalecane, ponieważ występowanie zaawansowanych zmian może powodować odwarstwienie siatkówki w trakcie porodu siłami natury. Dzięki badaniom okulistycznym w ciąży można stwierdzić natomiast, czy naturalny poród będzie bezpieczny dla rodzącej. Analiza przeprowadzana jest w ten sam sposób, jak u innych osób i jest ona w pełni bezpieczna.