Od czego zależy wybór metody leczenia jaskry?

Ciężko powiedzieć, czym dokładnie jest jaskra. Nie jest to jedna choroba, dlatego też tak trudno jest ją zdefiniować i leczyć. Najogólniej rzecz ujmując, jest to grupa schorzeń prowadząca do zaniku nerwów wzrokowych i powodująca nieodwracalną ślepotę. W skład tego zaburzenia wchodzi kilkanaście jednostek chorobowych. Każda z nich wymaga innego sposobu leczenia. Jak więc wybrać ten odpowiedni? W dzisiejszym wpisie postaramy się odpowiedzieć na to pytanie.

Od czego zależy wybór metody leczenia jaskry?

Ciężko powiedzieć, czym dokładnie jest jaskra. Nie jest to jedna choroba, dlatego też tak trudno jest ją zdefiniować i leczyć. Najogólniej rzecz ujmując, jest to grupa schorzeń prowadząca do zaniku nerwów wzrokowych i powodująca nieodwracalną ślepotę. W skład tego zaburzenia wchodzi kilkanaście jednostek chorobowych. Każda z nich wymaga innego sposobu leczenia. Jak więc wybrać ten odpowiedni? W dzisiejszym wpisie postaramy się odpowiedzieć na to pytanie.

Kto może zachorować na jaskrę i jakie są najczęstsze objawy?

Mimo że jaskra kojarzona jest często z podeszłym wiekiem, mogą na nią chorować również młode osoby, choć wiek rzeczywiście jest czynnikiem rozwoju tej choroby.  W przypadku dzieci najczęstszą przyczyną choroby są uwarunkowania genetyczne. Jaskra może więc także być wrodzona. Wymienić można jednak czynniki zwiększające prawdopodobieństwo wystąpienia choroby, takie jak:

• obecność choroby w rodzinie,
• nadciśnienie lub niedociśnienie tętniczne,
• wiek powyżej 40 lat,
• krótkowzroczność,
• skłonność do migren i częstych bólów głowy,
• wysoki poziom cukru we krwi,
• skłonność do stresu,
• stale zimne dłonie i stopy.

Niestety, większość przypadków jaskry spowodowana jest stosunkowo niewielkim, lecz długotrwałym wzrostem ciśnienia, które w początkowym etapie choroby nie daje żadnych objawów. W bardziej zaawansowanych stadiach dochodzi do zawężania pola widzenia. Nieleczona jaskra może prowadzić do nieodwracalnej ślepoty, dlatego badania przesiewowe są bardzo ważne.

Jaskra zwykle powoduje powolną utratę widzenia, jednak może również zaatakować niespodziewanie. Sytuacja taka nazywa się ostrym atakiem jaskry i charakteryzuje się silnym bólem oka, które staje się bardzo czerwone i twarde, co więcej – objawia się nudnościami, bólami brzucha oraz głowy nad łukiem brwiowym. Dlatego wczesne rozpoznanie oraz leczenie jaskry jest bardzo istotne.

Jakie badania warto wykonać?

• OCT – jest to metoda obrazowania siatkówki i nerwu wzrokowego za pomocą spektralnej tomografii optycznej. W tomografach istnieje możliwość zobrazowania tarczy nerwu wzrokowego i warstwy włókien nerwowych wokół tarczy. Analiza zmian morfologiczne w tej okolicy zawsze były najistotniejszym elementem diagnostycznym w jaskrze. W OCT możemy również analizować warstwę komórek zwojowych w plamce siatkówki, których zanik jest związany z początkową jaskrą.
• Perymetria – to badanie pola widzenia. Ocenia ono zakres przestrzeni, którą osoba w danych momencie obejmuje wzrokiem. Każde oko badane jest oddzielnie, a czas poświęcany na jedno to waha się od 3 do około 10 minut. Dokładna ocena pola widzenia wymaga dużej współpracy ze strony pacjenta – musi on przez cały czas patrzeć w jeden punkt i skupić uwagę, aby nie przeoczyć pojawiającego się światła. To ciągle podstawowy test diagnostyczny u osób chorujących na jaskrę. Jednak czułość tej metody w diagnostyce jaskry nie jest zadowalająca.
• Pachymetria – to badanie centralnej grubości rogówki, mające zasadniczy wpływ na ocenę wartości ciśnienia wewnątrzgałkowego. Przy grubych rogówkach ciśnienie wydaje się znacznie wyższe. I odwrotnie – cienkie rogówki powodują zaniżone wartości ciśnienia. Pachymetrię uważa się za podstawowe badanie u chorych na jaskrę, jest ono niezbędne do właściwej oceny ciśnienia w oku.

Leczenie jaskry – jakie są sposoby?

Jaskrę leczyć można na kilka sposobów w zależności od jej typu oraz nasilenia. Głównym sposobem, jeśli chodzi o leczenie jaskry, są przeciwjaskrowe krople do oczu. Obniżają one ciśnienie w oku. Są to jednak leki niepozbawione działań ubocznych. Mogą one też wywoływać alergię, objawiającą się zaczerwienieniem oka, pieczeniem i podrażnieniem.

W leczeniu jaskry można również wykonywać zabiegi laserowe, których celem jest dodatkowe obniżenie ciśnienia w oku, na przykład:

• Irydotomia laserowa Nd:YAG – jest jedną z małoinwazyjnych metod leczniczych, stosowanych w jaskrze z tendencją do zamykania się kąta przesączania. Zabieg polega na wytworzeniu przy użyciu energii lasera otworu w obwodowej części tęczówki. Pozwala to na uzyskanie alternatywnej drogi przepływu krążenia cieczy wodnistej oka z jej komory tylnej do przedniej. Zabieg przeprowadza się przy pomocy lasera neodymowego Nd:YAG o długości fali 1064nm. Skoncentrowana energia lasera powoduje miejscowe przecięcie tęczówki.
• SLT – Selektywna Laserowa Trabekuloplastyka to zabieg laserowy poprawiający odpływ płynu z oka, u pacjentów z jaskrą otwartego kąta przesączania. Zabieg może obniżyć ciśnienie nawet o 30 proc. i może być powtarzany co jakiś czas.
• Przeztwardówkowa cyklofotokoagulacja laserowa – to operacja laserowa stosowana w leczeniu jaskry opornej na leczenie farmakologiczne. Celem zabiegu jest trwałe zniszczenie części wydzielnicznej nabłonka ciała rzęskowego. Efektem jest zmniejszenie ciśnienia wewnątrzgałkowego oka, jak i obniżenie bólu w zaawansowanych stadiach jaskry. Leczenie jaskry tym sposobem zalecane jest dla pacjentów z zaawansowanym stopniem jaskry, u których leczenie innymi metodami nie dało pozytywnych rezultatów.