Jaskra pierwotna a wtórna

Jaskra jest zespołem kilku schorzeń, które mają wspólne, charakterystyczne cechy. Niestety, nieleczona prowadzi do nieodwracalnej utraty wzroku. Wysoki roczny odsetek chorych, którzy oślepli przez tę chorobę, sprawił, że jaskrę uznaje się za drugą, po zaćmie, najgroźniejszą wadę wzroku.

W dzisiejszym artykule po raz kolejny skupimy się na jaskrze, a konkretnie na jej dwóch odmianach, czyli jaskrze pierwotnej i wtórnej. Jeśli chcesz dowiedzieć się, jak rozpoznaje się oba rodzaje choroby, koniecznie przeczytaj nasz artykuł.

Przyczyny powstawania jaskry

Ze względu na to, że jaskra jest zespołem kilku schorzeń posiadających wspólne cechy, wyróżniamy różne rodzaje tej choroby. Jaskrę dzielimy na: pierwotną i wtórną. Zanim jednak skupimy się na tym, jak rozpoznać oba rodzaje, warto przyjrzeć się przyczynom powstawania jaskry.

Niezależnie czy mówimy o jaskrze pierwotnej, czy wtórnej, kluczowe znaczenie w powstawaniu schorzenia ma ciśnienie wewnątrzgałkowe. Jeśli jest ono zbyt wysokie, wtedy nerw wzrokowy, który pełni funkcję „łącznika” między gałką oka a mózgiem, zostaje uszkodzony. W wyniku nieprawidłowego działania nerwu do kory wzrokowej w mózgu nie docierają informacje ze światłoczułej siatkówki oka, co w efekcie prowadzi do nieodwracalnej utraty wzroku.

Wysokie ciśnienie wewnątrzgałkowe jest wspólną cechą dla każdego rodzaju jaskry. Jednak wyróżniamy też przyczyny powstawania jaskry dla danego rodzaju.

W przypadku jaskry pierwotnej nie jest do końca znany powód powstawania choroby. Jednak naukowcy ustalili, że znacznie częściej występuje ona u osób, które mają w rodzinie chorych na jaskrę.

Z kolei jaskra wtórna powstaje w wyniku uszkodzenia narządu wzroku – może nastąpić na skutek przeprowadzonej operacji, pojawienia się stanu zapalnego lub urazu oka.

Obecnie szacuje się, że w Polsce na schorzenie choruje około 800 tys. osób, ale tylko co 5 pacjent podejmuje leczenie jaskry. Niestety brak regularnych badań kontrolnych u okulisty umożliwia wykrycie schorzenia w początkowej fazie.

Jaskra pierwotna a wtórna

Czym różnią się oba rodzaje jaskry? Spoglądając na przyczyny ich powstawania, nietrudno zauważyć, że w przypadku jaskry wtórnej znane jest podłoże podwyższonego ciśnienia wewnątrzgałkowego. Z kolei jaskra pierwotna, mimo rozpoznania, nie umożliwia odkrycia przyczyn wysokiego ciśnienia.

Możliwość odgadnięcia źródeł powstania choroby pozwala okulistom leczyć chorobę zgodnie z jej przyczyną. Warto wspomnieć, że do jaskry wtórnej wlicza się też jaskrę wrodzoną, która występuje u niemowląt. Powstaje ona na skutek nieprawidłowego wykształcenia się struktur gałki ocznej, co uniemożliwia prawidłowy odpływ cieczy wodnistej. W takich przypadkach konieczne jest natychmiastowe leczenie jaskry – jaskrę wtórną leczy się za pomocą operacji.

Brak rozpoznania przyczyny, jak to ma miejsce w przypadku jaskry pierwotnej, nie umożliwia okulistom leczenia pacjentów. Leczenie jaskry w takich wypadkach oparte jest na próbie obniżenia ciśnienia wewnątrzgałkowego za pomocą leków farmakologicznych albo zabiegów chirurgicznych lub laserowych. W ten sposób można zahamować postęp choroby i uchronić wzrok przed nieodwracalną ślepotą.